Nhưng tôi lại không nghĩ trì hoãn luôn luôn là điều tệ hại.Chúng ta chỉ có thể cảm nhận tốt về mình khi có thái độ tích cực và dám chịu trách nhiệm cho những việc chúng ta đã, đang và sẽ làm.Người thất bại thường né tránh, hoặc cam chịu các trở ngại còn người thành công luôn đi tìm giải pháp, ngay cả khi phải chịu đựng khổ ải bởi họ tin rằng sẽ vượt qua.Hoàn cảnh của Frankl còn tệ hơn tôi nhiều.Mỗi ngày, tôi phải tự đấu tranh với chính mình để giữ tính trung thực trong trận chiến vô hạn giữa cái đúng và cái sai, cái tốt và cái xấu vốn có trong cuộc sống này.Tôi cho sinh viên làm bài tập như sau: Hãy viết mười mục tiêu cho cuộc sống của mình.Trong suy nghĩ của họ, có vẻ như việc phàn nàn đó tưởng sẽ trút bớt trở ngại của mình lên người khác, và chính điều đó cũng thể hiện rằng họ chưa chấp nhận khó khăn là điều vốn có của cuộc sống.Bước đầu tiên để đánh thức những tiềm năng đó là gia tăng niềm tin vào chính chúng ta, ít nhất đủ để cố gắng, thậm chí để chấp nhận thất bại.Vậy chúng ta có thể thấy điểm khác biệt nào trong hai người bạn trên? Với người bạn hay phê bình, một người mà tôi từng ngưỡng mộ sâu sắc, tôi đã học được rất nhiều từ anh, hầu hết những lời phê bình của anh dành cho tôi đều rất đúng và tôi cảm ơn anh về điều đó.Mỗi người có một chiếc đồng hồ sinh học riêng.
