Chư vị "Nam tử" đó đã tìm thấy chân lý của ông William James: "Thiên nhân tương dữ" [28] và nếu ta chịu mở lòng đón ảnh hưởng của Trời thì dù mạng vất vả nhất cũng được thảnh thơi, sung sướng.Họ sống một cách hợp lý và bình dị từ lâu, rồi khi kiếm được số lợi tức đó, họ cho rằng đã đạt được mục đích của đời họ rồi.Tôi đã thí nghiệm phương pháp ấy, thiệt hiệu nghiệm.Các bác sĩ dùng đủ phương thuốc ngủ, thuốc mê, cả phép thôi miên nữa, nhưng vẫn vô hiệu.Bởi vậy họ tố cáo ông quyên tiền để thám hiểm cho khoa học mà rồi lại ăn no "nằm khềnh" ở gần Bắc cực.Ông lại ngạc nhiên hơn nữa khi được cử vào Ủy ban kiểm soát Ngân hàng quốc gia trong khi ông không biết chút gì về ngành tài chính.Nhưng được khỏi thấy mệt vì chán ngán.Công việc của tôi là ghi tên những người tử trận, hoặc mất tích, hoặc nằm nhà thương.Cũng có thể những tinh tú đó tự nhiên mà sinh, có thể chúng vẫn có từ hồi có thời gian và không gian vậy.Dù sang hèn, giàu nghèo, ai cũng có ưu tư, phiền muộn; chỉ hạng đạt quan, triết nhân, quân tử mới "thản đãng đãng" (thản nhiên, vui vẻ) được, như Khổng Tử nói (Luận ngữ - Thuật nhi - 36).
Có lẽ chưa ai khổ cực ghê gớm như họ trên con đường về.
